Η επιληψία μπορεί να είναι ιδιοπαθής (όπου είναι και η πιο συχνή μορφή και στο σκύλο και στη γάτα) ή επίκτητη (λόγω σχηματισμού ουλής στο φλοιό ή στα γάγγλια των εγκεφαλικών ημισφαιρίων από κάποια μεταβολική εγκεφαλοπάθεια, νευροτοξίκωση ή τραυματισμό.)
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ
Τα συχνότερα αίτια των επιληπτικών κρίσεων στο σκύλο και στη γάτα είναι καποια εκφυλιστικά ή αγγειογενή νοσήματα (νευροδυστροφίες,ισχαιμική εγκεφαλοπάθεια), καποια κληρονομικά νοσήματα όπως η υδροκεφαλία, μεταβολικά νοσήματα (ηπατική εγεφαλοπάθεια,ουραιμία,υπογλυκαιμία,κ.α.), νεοπλάσματα, λοιμώδη νοσήματα, ιδιοπαθή ή με άγνωστη αιτία, τραυματισμοί και νευροτοξικώσεις.
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
Η επιληψία εκφράζεται με τις επιληπτικές κρίσεις.Η επιληπτική κρίση χαρακτηρίζεται από διαταραχές της συνείδησης και της συμπεριφοράς και από αυτόνομα συμπτώματα με μη ελεγχόμενη κινητική δραστηριότητα.
Ο συχνότερος τύπος επιληπτικών κρίσεων είναι οι βαριάς μορφής γενικευμένες κινητικές, οι οποίες χαρακτηρίζονται από διαταραχές της συνείδησης, μυικούς σπασμούς, απροαίρετη ούρηση ή αφόδευση.
Οι κρίσεις μπορεί να να είναι μεμονομένες (μία μέσα στο 24ωρο), ομαδικές (περισσότερες από δυο στο ίδιο χρονικό διάστημα) ή να συνεχίζονται για μισή ώρα και πάνω-η λεγόμενη επιληπτική κατάσταση ή status epilepticus.
Στην επιληπτική κρίση υπάρχουν στάδια.Στο πρώτο στάδιο την «αύρα» το ζώο παρουσιάζει ανησυχία, άσκοπη περιπλάνηση και επιζητεί τη παρουσία του ιδιοκτήτη.Το «κύριο» στάδιο διαρκεί από 30 δευτερόλεπτα ως λίγα λεπτά και χαρακτηρίζεται από απώλεια συνείδησης και σπασμούς. Τέλος κατά το «μετεπιληπτικό» στάδιο τα ζώα παρουσιάζουν άσκοπη περιπλάνηση,ανησυχία,αποπροσανατολισμό,κατάπτωση,αμαύρωση,κ.α.Τα συμπτώματα του μετεπιληπτικού σταδίου μπορεί να διαρκέσουν από λίγα λεπτά ως ένα 24ωρο.
Σε ορισμένα ζώα ως εναυσματικοί παράγοντες της επιληπτικής κρίσης μπορούν να δράσουν τα έντονα φωτεινά και ακουστικά ερεθίσματα όπως οι αστραπές πχ, η σεξουαλική διέγερση, η πανσέληνος κ.α.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η περιοδική εμφάνιση επιληπτικών κρίσεων, η πρωτοεμφάνισή τους σε ηλικία από 6 μηνών μέχρι 5 χρονών και η απουσία άλλων νευρικών συμπτωμάτων ή συστηματικών διαταραχών μεταξύ των κρίσεων συνηγορούν υπέρ της ιδιοπαθούς επιληψίας.
Αν και η ιδιοπαθής επιληψία είναι το συχνότερο αίτιο των επιληπτικών κρίσεων, σε κάθε ύποπτο περιστατικό θα πρέπει να γίνεται όσο το δυνατό πληρέστερη διερεύνηση.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Το βασικότερο, πριν από κάθε θεραπευτική προσπάθεια, είναι η κατανόηση του ιδιοκτήτη του επιληπτικού ζώου ότι η νόσος είναι ανίατη, ότι υπάρχει το ενδεχόμενο της υποτροπής ή της επιδείνωσης των επιληπτικών κρίσεων και η κατανόηση της υποχρέωσης που αναλαμβάνει.
Η αντιεπιληπτική αγωγή έχει σα στόχο την εξαφάνιση των επιληπτικών κρίσεων χώρις την εμφάνιση παρενεργειών από τα φάρμακα.Ο στόχος όμως αυτός επιτυγχάνεται στο 50% των περιστατικών.
Η αντιεπιληπτική αγωγή δεν είναι απαραίτητη στα ζώα που παρουσιάζουν μία ή περισσότερες κρίσεις σε διάστημα μεγαλύτερο των 6 μηνών. Θα πρέπει να αρχίζει άμεσα όμως όταν οι κρίσεις εμφανίζονται σε διάστημα μικρότερο των 6 εβδομάδων.
Το φάρμακο πρώτης επιλογής είναι η φαινοβαρβιτάλη, η οποία χορηγείται από το στόμα σε μία εναρκτήρια δόση ανά 12ωρο, η οποία εξατομικεύεται ύστερα από 20 ημέρες συνεχούς χορήγησης.
Η συγκέντρωση του ή των αντιεπιληπτικών φαρμάκων θα πρέπει να προσδιορίζεται σε δείγματα αίματος για να εκτιμηθεί η αποτελεσματικότητά τους.Η εξέταση αυτή θα πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε 6 μήνες για την αποφυγή υπο- ή υπερδοσίας.
Ο περιοδικός αιματολογικός και βιοχημικός έλεγχος του ζώου είναι σημαντικός για τον έλεγχο των παρενεργειών του χορηγούμενου αντιεπιληπτικού σχήματος.
Σε περίπτωση που με τη φαινοβαρβιτάλη δεν ελεγχθούν τα συμπτώματα επιβάλλεται η προσθήκη και άλλων αντιεπιληπτικών φαρμάκων όπως το βρωμιούχο κάλιο.